Tomas Bata, van schoenmaker naar stedenbouwer
De jonge schoenmaker Tomáš Baťa was een beetje een rebel. Hij kwam weliswaar uit een familie die al eeuwen in de schoenenbranche zat, maar op 14-jarige leeftijd vond hij een baan bij een bedrijf dat schoenmachines produceerde. Dit viel niet erg in de smaak bij zijn vader of het genoemde bedrijf, dat hem al snel liet gaan, uit angst voor de concurrentie.
De opdrachtgever ook niet trouwens, hij werd al snel ontslagen. Tomáš was een jongeman met veel ambities en begon in 1894 zijn eigen zaak. De grote doorbraak kwam toen hij een goedkope schoen bedacht die niet uit leer werd gemaakt, maar uit canvas. Met deze “baťovky” brak een nieuw tijdperk aan voor de regio Moravië.
Industriële revolutie in Tsjechië
De schoenenfabriek van Baťa groeide snel en er kwamen steeds meer werknemers naar de regio. Er waren niet genoeg huizen om al deze werknemers van een onderdak te voorzien. Daarom besloot Baťa huizen te laten bouwen. Zo ontstond het stadje Zlín met een zeer bijzondere industriële architectuur die wereldwijd wordt geroemd. Baťa kon een gevreesd persoon zijn die salaris inhield van werknemers met ondermaatse prestaties. Aan de andere kant zorgde hij voor de gedreven werknemers met scholing en veel faciliteiten in de stad.
Op de jonge leeftijd van slechts 56 jaar overleed Tomáš Baťa als gevolg van een vliegtuigongeluk. Als herinnering werd er een kanaal aangelegd van tientallen kilometers genaamd Baťa Kanaal. De waterweg draagt echter zijn naam en tegenwoordig loopt er een prachtig fietspad langs. Het symbool van het Baťa-rijk is de wolkenkrabber in Zlín, die op basis van het huisnummer "eenentwintig" wordt genoemd. Op dit prachtige kanaal kun je vandaag de dag boottochten maken.
Natuurlijk Moravië
Deze regio in Tsjechië bestaat uit twee delen; Moraviaans Slowakije en Moraviaans Walachije. In dit prachtige gebied vind je diverse UNESCO monumenten die een bezoek zeker waard zijn. Het is mooi om de diversiteit te zien in de bebouwing, zoals de Drievuldigheidszuil in Olomouc in barok stijl, of de Villa Tugendhat in Brno in een Functionalistische stijl. Om volledig te onthaasten moet je in het Lednice-Valtice Complex zijn. Hier kun je eindeloos genieten van het grootste aangelegde en onderhouden landschap ter wereld.
Zin in Zlín
Je ziet het contrast als je van de natuurlijke regio in Moravië naar het stedelijke gebied van Zlín gaat. Hier stap je in de geïndustrialiseerde wereld die Baťa tot stand heeft gebracht. Het is alsof je een tijdreis maakt als je door de regio trekt. In Zlín kun je indrukwekkende architectuur bewonderen. Een echte aanrader is het maken van een boottocht over het Baťa Kanaal. Dit kanaal werd aangelegd in herinnering aan Tomáš Baťa en is een indrukwekkend teken van menselijke daadkracht en ontwerp, wat uitstekend past bij de nalatenschap van de schoenmaker.
Bezoek de wereld van Tomáš Baťa
Naast de uitgestrekte natuur, het mooie kanaal en de indrukwekkende architectuur heeft de tijd hier uiteraard niet stilgestaan. Alle moderne voorzieningen kun je hier vinden. Je kunt heerlijk eten in één van de vele restaurants, comfortabel overnachten in de luxueuze hotels en betaalbare bed & breakfast plekjes en gezellig winkelen, een paar schoenen bijvoorbeeld! Zelfs op de prijskaartjes zie je de invloed van Tomáš Baťa. Wist je dat hij als eerste de psychologische truc van “999” heeft bedacht? Hij stelde dat een klant eerder 999 uitgaf dan 1000. Tot op de dag van vandaag wordt deze slimme truc gebruikt door winkeliers over de hele wereld.
Trek ook de stoute schoenen aan en ontdek Moravië en Zlín!