Geschiedenis van glas in Tsjechië

Tsjechië is wereldberoemd om zijn eeuwenoude traditie van glasproductie, die teruggaat tot de middeleeuwen. Deze ambachtelijke kunst heeft het land opnieuw op de kaart gezet met een vermelding op de prestigieuze UNESCO-lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed. Deze eer viel Tsjechië te beurt dankzij de gezamenlijke nominatie met landen als Frankrijk, Duitsland en Spanje. Glas is niet alleen een product in Tsjechië. Het is een essentieel onderdeel van het culturele erfgoed.

De ontwikkeling van de glastraditie

De eerste glasoven in Tsjechië werd al in 1376 in Bohemen aangestoken. Vanaf de 17e eeuw begon de glassector zich te concentreren in het noorden van het land, vooral rond de stad Jablonec nad Nisou. Ook in de regio’s Zlín en Vysočina bloeide de glasproductie op. Ondanks de opkomst van industrialisatie is de handgemaakte glasproductie springlevend gebleven. Vandaag de dag werken duizenden vakmensen, waaronder glasblazers, snijders en schilders, nog steeds in kleine werkplaatsen en glasfabrieken verspreid over het hele land.

Foto: glasfabriek Novotny in Novy Bor, VisitCzechia

Unieke Tsjechische glasproductie

Wat de Tsjechische glasproductie uniek maakt, is dat het alle technieken omvat die bij het glas maken komen kijken. Van het blazen en slijpen tot het graveren en schilderen, alles wordt nog steeds met de hand gedaan. In tegenstelling tot andere landen die samen met Tsjechië de nominatie indienden, behoudt Tsjechië een ongeëvenaarde veelzijdigheid in de glasproductie.

Foto: glasproductie in Svojkov, VisitCzechia

Historische glasfabrieken

De Tsjechische glasindustrie maakte een enorme sprong tijdens de industriële revolutie in de 19e eeuw. Toen ontstonden er tientallen glasfabrieken, waarvan sommige vandaag de dag nog steeds actief zijn. Eén van de oudste is de Květná-glasfabriek in Moravië, waar sinds 1794 glas wordt gemaakt. Andere bekende namen zijn Preciosa, beroemd om zijn kristallen kroonluchters, en Moser, dat nog steeds handgemaakte kristallen glazen produceert in Karlovy Vary.

Glasmusea voor liefhebbers

Naast glasfabrieken biedt Tsjechië ook een rijk aanbod aan musea die volledig gewijd zijn aan glas. In Nový Bor, Noord-Bohemen, vind je het Glasmuseum, waar een uitgebreide collectie glaswerken van de baroktijd tot het heden wordt tentoongesteld. Het museum in Kamenický Šenov, eveneens in Noord-Bohemen, biedt een unieke collectie gegraveerd en geslepen glas. Voor wie geïnteresseerd is in de geschiedenis van sieraden, is het Glas- en Sieradenmuseum in Jablonec nad Nisou een must-see, met indrukwekkende exposities die meer dan 3000 jaar teruggaan.

Foto: Lasvit glas design, CzechTourism

Tsjechische glaswerken bezoeken

Voor toeristen die geïnteresseerd zijn in deze eeuwenoude ambacht, biedt Tsjechië verschillende mogelijkheden om een kijkje te nemen achter de schermen van de glasproductie. In Midden-Bohemen bijvoorbeeld, kun je een bezoek brengen aan de Rückl-glasfabriek, waar je een rondleiding kunt krijgen door het productieproces en de traditionele glasblaastechnieken van dichtbij kunt bewonderen. In Noord-Bohemen is de glasfabriek Ajeto in Lindava een bezoek waard, waar je zelfs de kans krijgt om zelf een glasobject te blazen tijdens het "Do It Yourself" programma.

Tsjechië biedt niet alleen een blik in het verleden, maar ook een kans om de levende tradities van glasproductie te ervaren. Of je nu een bezoek brengt aan een werkende glasfabriek, deelneemt aan een workshop of een museum bezoekt, je zult zeker onder de indruk zijn van de rijke geschiedenis en het vakmanschap dat Tsjechisch glas tot een wereldwijd erkend cultureel erfgoed maakt.

Ben je op zoek naar een vakantiewoning in Tsjechië? Klik dan hier!