De Tsjechische glas- en kristalproductie is een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van het land. Het zuiverste kristal veranderde de glasproductie over de hele wereld en maakte van Tsjechië het middelpunt van de glaskunst. De kunst van Tsjechische glasblazers werd in december 2023 zelfs erkend door UNESCO. Ook vandaag de dag heeft Boheems glas een goede reputatie. Glasproducten uit Bohemen schitteren in hotellobby’s, woonkamers en op het lichaam.
Video: Crystal Valley, VisitCzechia
1. Kroonluchters uit Crystal Valley
Preciosa, het moderne grootste glasbedrijf van Tsjechië, is thuis in Crystal Valley, een gebied gelegen in de prachtige natuur van het IJzer- en Lausitzergebergte. Al in de 16e eeuw waren hier de eerste glasblazerijen, en later werden er nog veel meer glasbedrijven gesticht. In de 20e eeuw fuseerden tientallen grote en kleine bedrijven en fabrieken in Noord-Bohemen tot het bedrijf Preciosa. In 2023 vierde Preciosa zijn 300-jarige traditie van kristallen kroonluchters. Tsjechische kroonluchters van Preciosa sierden de koninklijke paleizen in Versailles en Fontainebleau, maar ook de residenties van Ottomaanse sultans en Russische tsaren. Tegenwoordig vind je de glas- en kristalproducten over de hele wereld: in luxe hotels, koninklijke paleizen, stijlvolle luchthavenhallen, metrostations en op jachten.
Foto: Kroonluchter gemaakt door Preciosa, CzechTourism
2. Glaswerk uit Karlovy Vary
De Moser-glasfabriek in het westen van Bohemen werd opgericht in 1857 in het bekende kuuroord Karlovy Vary. Twintig jaar later leverde het bedrijf glas aan Franz Joseph I, de keizer van Oostenrijk, en later ook aan de Perzische sjah Mozaffar ad-Din, en Eduard VII, de koning van Engeland. Dankzij de unieke schoonheid, kwaliteit en betrouwbaarheid van het Moser-merk, werd de Moser-kristalglasfabriek het symbool van erkenning en beloningen voor buitengewone mensen in de wereld. De fabriek heeft vier merkwinkels in Tsjechië: twee in Praag en twee in Karlovy Vary. In Karlovy Vary bevindt zich ook het Moser-glasfabriekmuseum, waar bezoekers alles kunnen ontdekken over de indrukwekkende 160-jarige geschiedenis van de Moser-glasfabriek en het kristal.
Foto: De Moser-glasfabriek in Karlovy Vary, CzechTourism
3. Kerstballen uit Oost-Bohemen
Al sinds 1931 worden er in de stad Dvůr Králové nad Labem, aan de uitlopers van het Reuzengebergte, kerstballen gemaakt. Het bedrijf Vánoční ozdoby, DUV-družstvo is de grootste producent van handgemaakte en handgeschilderde glazen kerstdecoratie van Tsjechië en behoort ook in de EU tot de grootste producenten. Er wordt gebruikgemaakt van een wereldwijd erkent kleurensysteem met ongeveer 600 kleurschakeringen, waarvan elk op zijn beurt tot wel zes effecten kent. Dankzij het brede decoratie-aanbod van glitters en accesoires worden hier zelfs de meest uiteenlopende wensen van de klant vervuld. Het bedrijf heeft een eigen winkel en biedt ook rondleidingen aan.
Foto: Kerstdecoratie Dvůr Králové nad Labem
4. Kerstdecoratie van glaskralen uit Noord-Bohemen
In het dorp Poniklá in Noord-Bohemen leeft tot op de dag van vandaag een unieke traditie die ongeëvenaard is in de wereld. Hier is Rautis gevestigd, een bedrijf dat ornamenten maakt van glaskralen. De productie van kralenjuwelen is een traditie van meer dan 100 jaar oud. Het gehele proces wordt met de hand uitgevoerd, van glasblazen, verzilveren en schilderen tot snijden. Het familiebedrijf Rautis is de enige glasfabrikant ter wereld die traditionele kerstversieringen produceert van glaskralen. Al meer dan honderd jaar worden er kerstversieringen gemaakt van holle glaskralen. Rautis is sinds 1902 op dezelfde plek actief en biedt meer dan 20.000 ontwerpen aan, waarvan sommige dateren uit het begin van de vorige eeuw. Deze unieke handmatige vervaardiging van versieringen van geblazen parels werd in 2020 toegevoegd aan de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. Bezoekers zijn welkom en hebben de gelegenheid om eigen kerstdecoratie te maken.
Foto: Kerstdecoratie van Rautis
5. Sieraden uit Jablonec
Het hart van de Tsjechische sieradenindustrie bevindt zich in Jablonec nad Nisou. In het plaatselijke glas- en sieradenmuseum vind je de grootste collectie van bijouterieën ter wereld. De verzameling telt 12 miljoen voorwerpen. Een toonaangevend sieradenbedrijf in Jablonec nad Nisou is JSB Bijoux. Dit bedrijf maakt sieraden en modeaccessoires van Swarovski-kristallen en Preciosa-kristallen. Het assortiment omvat kettingen, armbanden en ringen, maar op maat gemaakte producten. JSB Bijoux maakt onder andere de kronen en sieraden voor de Missverkiezingen in Tsjechië.
Foto: Sieraden Jablonec nad Nisou, Crystal Valley
De rijke traditie van Tsjechisch glas- en kristalwerk is niet alleen een symbool van vakmanschap, maar ook van culturele identiteit. Het is geen wonder dat deze kunst wereldwijd wordt gewaardeerd en bewonderd. Voor wie Tsjechië bezoekt, is het ontdekken van deze glasrijkdommen een onvergetelijke ervaring, waarbij het land niet alleen zijn geschiedenis, maar ook zijn schitterende toekomst onthult.
