Ontdek de kristalvallei in Tsjechië!

Maak een tour door een van de beroemdste valleien van Europa, Crystal Valley. De bergachtige streek geldt als een uniek gebied waar de natuur met zijn mineralen al meer dan 460 jaar ambachtslieden van grondstof voorziet om glas te maken. Drie eeuwen geleden werd hier het Boheemse kristal geboren. De meester-glasblazers vormden toen de eerste majestueuze kroonluchter. Al snel hingen er meer van deze schitterende en rinkelende verlichtingen aan de plafonds bij de aristocratie in Europa. Het is ook de streek waar de wereldberoemde glaskralen worden gemaakt.

Hoe kom ik in Jablonec nad Nisou?

De vallei ligt in het gebied bij de bergen van Jizerské en Lusatian en strekt zich uit van Kamenický Šenov via Jablonné in Podještědí tot Desná and Turnov. Op deze tocht kun je onderweg zowel de streek zelf bewonderen maar ook winkelen om sieraden van glas te kopen en werkplaatsen te bezoeken. 

Overal winkels met ambachtelijk kristal en glas

 Bezoekers kunnen zich onderdompelen in de wereld van de glasblazerij zoals in Lindava en Harrachov en kennis maken met de ambachtelijke productie van plafondlampen, kerstversieringen, drinkglazen en sieraden. Je kunt workshops bezoeken, glasblazerijen en boeiende verhalen verwachten die ver teruggaan in het verleden van deze regio. In en rond Jablonec nad Nisou (Gablonz) doen fabrikanten van geblazen glaskralen en regionaal gemaakte sieraden de deuren voor je open. 

 In de kristalvallei is ook het familiebedrijf Rautis te vinden. Zij zijn een bedrijf, gelegen in Poniklá, dat met name bekendstaat met hun glazen kerstornamenten. Holle kerststerren voor in bomen, of decoraties die de adventskaarsen kunnen omhelzen. Van origine maakten zij met name glazen kralen, maar vandaag de dag zijn vooral de kerstornamenten door heel Europa geroemd. 

Křišťálové lustry, Foto: Bokeh Blur Background, CzechTourism

Plafondlampen voor luxe hotels en jachten

In Nový Bor zie je hoe elke dag tienduizenden stukken industrieel glas, maar ook gigantische lampen en plafondlampen voor de meest bekende luxe hotels, paleizen en zelfs jachten worden gemaakt. De stad Železný Brod staat bekend om de glazen figuren die hier worden gemaakt. De meeste producten worden weliswaar over de hele wereld geëxporteerd, maar dit is de enige plek waar je de meesters aan het werk kunt zien.

Bekende glasblazerijen in Crystal Valley

Veel van de glasblazerijen geven je de mogelijkheid een kijkje achter de schermen te nemen. Rondleidingen, exposities en ook workshops worden op maat gegeven voor jong en oud. Iedere fabrikant heeft zo zijn eigen bijzonderheden en specialisatie. We noemen er graag een aantal voor je op.

Friedrich Egermann - Nový Bor

In Nový Bor staat de glasfabriek van Friedrich Egermann. Het leven van Egermann is er één die bijna geschreven lijkt te zijn: een ongewenste zoon, verlaten door zijn ouders, die als baby is ontvoerd en meegenomen door een buitenlands leger. Zijn unieke vaardigheden en bijzondere persoonlijkheid maakte zijn jeugd moeilijk, maar ook uitdagend. In het geheim is hij verhuisd om als autodidact spion te leren verven op porselein. Doordat hij zich van de domme hield hebben veel families hun geheimen aan hem laten zien. 

Deze familiegeheimen waren de basis van zijn ontdekkingsreis binnen de glasververij. Gevaarlijke experimenten hebben hem zijn haar gekost, maar ook een bijzondere naam gegeven binnen de wereld van de glasdecoratie. Het is een wereldberoemd merk geworden, dat vandaag de dag nog als exceptioneel wordt gezien. 

Novosad & Son Glassworks (Nový Svet) – Harrachov

Zelfs de oudste continue werkende glasblazerij ter wereld, Novosad & Son Glassworks, kan in de Crystal Valley gevonden worden. In de driehonderd jaar dat de fabriek heeft bestaan, heeft het maar drie verschillende eigenaren gehad. 

Lisa: “Vanaf het moment dat je de fabriek en werkplaats binnen loopt, voel je de liefde en passie voor het ambacht van glasblazen. In de werkplaats zelf, sta je vol verbazing naar de werkende ambachtslieden te kijken. Het bijzondere van het ambacht komt overal naar voren, maar vooral van het feit dat er op dit moment nog maar één glassnijder werkzaam is, terwijl dat jaren terug nog meerdere waren, zorgt voor kippenvel.”

Van origine dateert de historische snijwerkplaats uit 1895, het bijzondere is dat deze werd en nog steeds word aangedreven door een waterturbine. De originele houten krukken decoreren de werkplaats nog steeds. De fabriek heeft veel meegemaakt. Van oorlog en faillissementen, tot branden en crisissen. De nieuwste eigenaar, Frantisek Novosad, heeft de oude prestige van de glasblazerij behouden en zelfs toeristische complexen toegevoegd. Een brouwerij, een museum en zelfs bierspa’s. 

Het museum van Novosad & Son Glassworks heeft de grootste en meest waardevolle glascollectie van heel Tsjechië: het bevat meer dan 5000 tentoongestelde voorwerpen. Sommige stukken glaswerk zijn beschermd en worden vandaag de dag nog gebruikt. 

Glasblazerij Novosad & Son Glassworks, Foto: Sklárna a minipivovar Novosad & Syn Harrachov S.R.O.

Josef Pfeiffer- Jablonec nad Nisou

Het verhaal van Josef Pfeiffer, de man die bestemd was zijn familiebedrijf verder te helpen, is extra interessant door zijn doelgerichtheid en geleidelijke opeenstapeling van persoonlijke prestaties. Nadat Josef het bedrijf overnam van zijn vader, transformeerde hij het tot het meest belangrijke exporteerhuis in het Jizeragebergte, oftewel IJzergebergte. Ze exporteerden met name metalen sieraden.

 Het museum van glas en juwelen, Museum of Glass and Jewellery, in Jablonec nad Nisou stelt een schat aan collecties tentoon in een uniek art-nouveaugebouw. In het museum laten ze de bijzondere wereld van de kostuumjuwelen zien, waar je diepere contexten leert kennen, maar ook interactief deel kunt nemen aan exposities en workshops. Sommige sieraden zijn bijna 3000 jaren oud.

Museum of Glass and Jewellery, Foto: Lisa Veensma: CeskySight

Kunratice- Cvikov

In Kunratice bij Cvikov mag je in de werkplaats van Jiří Pačinek zelf komen kijken hoe het glas danst onder de handen van meester-glasmakers. Jiří Pačinek is een van de echt belangrijke artistieke glasmakers op internationaal niveau. Vele jaren ervaring en samenwerking met de grootste kunstenaars, architecten en ontwerpers van zijn tijd inspireerden hem om zijn eigen kunstmerk Pačinek Glass op te richten, dat momenteel een belangrijke speler is in de wereld van de glaskunst.  

Crystal Valley herinnert je aan een boeiende zoektocht waar vakmanschap en schoonheid samenkomen. Wil je meer weten over Crystal Valley? Neem dan een kijkje op deze website. 

Op uitnodiging van Visit Czech Republic en Regio Liberec mocht Cesky Sight een prachtige reis, in het teken van glas en kerst, door de regio Liberec en Praag maken.