In Broumov kun je op geen enkele manier om het imposante klooster heen. Het is zó groot dat wordt gezegd dat zelfs de monniken niet wisten hoeveel kamers het telde. Precies dat maakte het klooster de volmaakte plek om iets te verbergen. Het was de nieuwsgierigheid van Přemysl Sochor, de huidige directeur van het klooster, die leidde tot de meeste recente onthulling op deze tot de verbeelding sprekende locatie.
Jeugdige nieuwsgierigheid
In 1999 was Přemysl Sochor twintig jaar oud en vervulde hij zijn vervangende dienstplicht in het Broumov-klooster. Op een dag viel zijn oog op een vergulde krans hoog in de kloosterkerk van St. Adelbert met het opschrift ‘Sancta Sindon’. Deze Latijnse woorden verwezen naar de Lijkwade van Turijn, een eeuwenoud relikwie, waar volgens sommige christenen Jezus na zijn dood in gewikkeld zou zijn. De nieuwsgierigheid van de jonge Přemysl was gewekt en hij zou niet rusten voordat hij wist wat zich áchter dit veelzeggende opschrift bevond.
Interieur klooster Broumov, foto: Libor Sváček, CzechTourismGeheimzinnige kist
De oplettende Přemysl had namelijk ontdekt dat achter de krans een oude houten kist zichtbaar was, waarvan bij navraag bleek dat niemand wist waar die voor diende. Het geheimzinnige voorwerp laat Přemysl niet meer los en hij besluit, samen met de oude pastoor, Norbert Josef Zeman, op onderzoek uit te gaan. Het was de onderzoekende geest van deze jonge Tsjech die leidde tot een opzienbarende ontdekking. Přemysl omschrijft het zo: “We waren nieuwsgierig naar die kist. We verwachtten ergens al wel dat het iets te maken zou hebben met de Lijkwade van Turijn, een stukje van de stof van de lijkwade of iets dergelijks.”
Unieke vondst
De weetgierige Přemysl vertelt verder over hun ontdekkingstocht: “We klommen over de afscheiding. De kist was bevestigd met een simpele kromme spijker en was dus gemakkelijk los te trekken. Hij was bedekt met een flinke laag stof. We maakten de kist open en troffen er een opgevouwen doek in aan. (…) Het licht dat door de ramen kwam, viel rechtstreeks op de doek en liet de omtrekken van een menselijk lichaam zien. In de wade was een document genaaid waaruit bleek dat het een authentieke lijkwade was. De pastoor, die het Latijn goed beheerste, fluisterde dat het een kopie was van de Lijkwade van Turijn. Op dat moment drong tot ons door dat we iets unieks hadden gevonden.”
Klooster van Broumov, foto: CzechTourismDuivelsbijbel
Deze kopie van de beroemde lijkwade is niet het enige geheim dat het klooster lange tijd heeft bewaard; ook de Codex Gigas heeft hier twee eeuwen een veilig onderkomen gevonden. Dit geschrift, ook wel de Duivelsbijbel genoemd, is een uitzonderlijk Benedictijns manuscript dat werd geschreven in de dertiende eeuw, bijna een meter lang is en 75 kilo weegt. Men veronderstelt dat het tien tot vijfendertig jaar moet hebben gekost om dit ‘monnikenwerk’ te voltooien. Het is een geschrift dat tot de verbeelding spreekt; zo ging het verhaal dat de schrijver ervan, om het te kunnen voltooien, een pact met de duivel gesmeed zou hebben in ruil voor zijn ziel.
Tijdens de Hussietenoorlogen werd dit belangrijke middeleeuwse geschrift in verplaatst van het door de Hussieten in brand gestoken klooster van Břevnov naar dat in Broumov. In 1594 werd het overgebracht naar Praag, als deel van de verzameling van keizer Rudolf II.
Bruisend cultureel centrum
Tegenwoordig is de destijds zo oplettende Přemysl Sochor de directeur van het klooster van Broumov. Mede onder zijn leiding is het een bruisend cultureel en spiritueel centrum geworden. Natuurlijk kun je in het klooster zelf de lijkwade bewonderen die destijds door zijn nieuwsgierigheid ontdekt is. Bovendien ontdek je hier alle andere verhalen die maken dat Broumov velen zo tot de verbeelding heeft gesproken en nog altijd spreekt. En als je niet genoeg kunt krijgen van de bijzondere sfeer op deze plek, kun je er zelfs een overnachting boeken – in kloosterachtige eenvoud, maar uiteraard wel van de nodige hedendaagse gemakken voorzien!
Wim Rennenberg
op 17 Sep 2018