Beginnersgids voor Tsjechisch eten
3 min. leestijd

Beginnersgids voor Tsjechisch eten

De Tsjechische keuken leent de smaak van de Duitse en Hongaarse schnitzel, strudel en goulash, maar geeft daar een eigen draai aan. Krijg je er al trek in? In deze blogpost laat CeskySight je kennismaken met typisch Tsjechische lekkernijen. Dobrou chut’ (Eet smakelijk)!

 Soepen (Polévky) uit Tsjechie

Tsjechië is een echt soepland. Soep is het traditionele voorgerecht, maar kan ook met brood worden geserveerd als hoofdgerecht. Deze soepen zijn echt de moeite waard om te proberen:

soep Tsjechisch

Aardappelsoep, Foto: Czech Tourism

Rundvleessoep met leverknoedels (Hovězí polévka s játrovými knedlíčky)
Aardappelsoep (Bramboračka of Bramborová polévka)
Tomatensoep (Rajská polévka)
Koolsoep (Zelňačka)


Hoofdgerechten (Hlavní chod) uit de Tsjechische keuken

Bij de meeste Tsjechische hoofdgerechten is vlees is het belangrijkste ingrediënt. Daarbij worden plakken aardappel- of broodknoedels (knedlíky), gekookte aardappelen (brambory), aardappelpuree (bramborová kaše) of rijst (rýže) gegeten. In restaurants worden vaak ook patat en aardappelkroketten geserveerd als bijgerecht.

Ossenhaas met knoedels en roomsaus (Svíčková na smetaně)

Een gemarineerde ossenhaas in roomsaus met cranberrycompote, een schijfje citroen en room erop.

Knoedels met cranberrycompote. Foto: Czech Tourism

Varkensvlees met knoedels en zuurkool (Vepřová pečeně s knedlíky a se zelím, in het kort Knedlo-vepřo-zelo)

Dit is hét ‘soul food’ van Tsjechië. De basis is varkensvlees en daarbij worden knoedels en zuurkool geserveerd. Hoewel het een wat saai gerecht is en behoorlijk vet, is het erg populair bij de Tsjechische bevolking. Je komt het tegen op veel menu’s in Praag.

Runder- of varkensgoulash (Hovězí/Vepřový guláš)

Een stoofpot van rundvlees, varkensvlees of wild met uien en kruiden. Tsjechische ‘guláš’ is niet te vergelijken met Hongaarse ‘gulyás’: dat is meer een soep die lijkt op de Tsjechische soep ‘gulášovka’.

Gerecht Tsjechië

Goulash, foto: Czech Tourism

Schnitzel (Řízek)

Kalfsvlees, varkensvlees of kip bedekt in een traditioneel Tsjechisch ‘driedubbel korstje’ (trojobal). Hiervoor wordt het vlees platgeslagen, in plakjes gesneden en dan aan beide kanten bedekt met bloem. Daarna komt er een laagje van geklopt ei en paneermeel omheen en wordt het vlees aan beide kanten gebakken. De schnitzel wordt geserveerd met aardappelbijgerechten.

Fruitknoedels (Ovocné knedliky)

Dit zijn hele vruchten of stukjes fruit in aardappel- of kwarkdeeg. Ze worden gestoomd en dan geserveerd met boter of room, suiker en soms met gemalen maanzaad of kwark.


Desserts (Moučníky)

Dessert zijn er in vele varianten. Sommige zijn vrij vet door het gebruik van boter (máslo) en slagroom (šlehačka). Andere zijn juist licht en luchtig. Over het algemeen zijn de Tsjechische desserts en gebaksoorten (dorty) niet heel zoet.

nagerecht Tsjechië

Foto: Czech Tourism

Marmergebak (Bábovka)

Een traditionele gebaksoort die veel Tsjechen doet denken aan hun kindertijd, toen er altijd marmergebak bij oma op de keukentafel stond. De naam is afkomstig van de donkere en lichte stukken in de cake.

Koeken (Koláče)

Rond gistdeeg met een vulling van fruit, kwark of maanzaad. Deze koeken kunnen klein, middelgroot of zo groot als een pannenkoek zijn. De vulling is zichtbaar.

Honinggebak (Medovník)

Een heerlijk honinggebak met heel veel dun gesneden en geglazuurde laagjes. Dit gebak is niet echt smeuïg, maar ook niet echt droog.

Appelstrudel (Jablečný závin)

Appelstrudel is een traditionele Tsjechische gebaksoort die zijn oorsprong vindt in de Oostenrijkse keuken. Het is een langwerpig bladerdeeggebak met daarin een vulling van appel, rozijnen en walnoot. Appelstrudel kan warm of koud geserveerd worden, meestal met poedersuiker en soms ook met vanille-ijs en slagroom.


Bierhapjes (Něco k pivu) uit de Tsjechische keuken

Preskop met azijn en uien (Tlačenka s octem a cibulí)

Preskop of hoofdkaas bestaat uit kleine stukjes vlees in gelei/aspic, geserveerd met uien, azijn en brood.

Gemarineerde schimmelkaas (Nakládaný Hermelín)

Hermelín is een schimmelkaas die vergelijkbaar is met brie en camembert. De kaas wordt gemarineerd in olie met peper, knoflook en uien. Deze snack is heel populair in cafés, voor bij het bier.

Worst uit het zuur (Utopenec, letterlijk ‘drenkeling’)

Een dikke varkensworst die is ingelegd in zoetzure azijnmarinade met zwarte peper, laurierblad, ui en chilipeper. De worst wordt koud geserveerd met roggebrood erbij.

Over de schrijver
Mijn naam is Jellie Banga. Mijn passie voor Tsjechië ontstond jaren geleden, toen ik in 2005 met mijn man en drie dochters voor het eerst op vakantie ging naar Tsjechië. Na die eerste vakantie waren we voorgoed verliefd op Tsjechië. Dat was de start van CeskySight op. Inmiddels is CeskySight uitgegroeid tot een volwaardige reisorganisatie met meerdere medewerkers. Mijn passie is mijn werk geworden en dat maakt me ontzettend gelukkig. Via deze site deel ik mijn kennis en ervaring met jou.
Karel
Door

Karel

op 01 May 2015

En wat raad je vegetariërs aan om te eten in Tsjechië?

Jellie van der Veen
Door

Jellie van der Veen

op 03 May 2015

Hallo Karel, In vrijwel ieder restaurant in Tsjechië zijn diverse menu's voor vegetariërs. Volop keuze en veel gerechten met kaas. Zelf kies ik regelmatig een vegamenu, want de porties vlees vind ik erg royaal.

Jellie van der Veen
A.P. Buijs
Door

A.P. Buijs

op 29 Aug 2015

Geachte, Ik ben 14 jaar in Tsjechië geweest en ik persoonlijk vind dit land geweldig. Er zijn winkels (voornamelijk slagerijen) met een keuken voor de minder verdienenden mensen (geen voedselbanken waar je je hele hebben en houwen moet blootgeven) nee gewoon goed eten tegen een normale (goedkope) prijs. Ik heb er veel gegeten omdat ik geen zin had om te koken (niet omdat ik arm ben) maar gewoon om de goede kwaliteit en de vriendelijkheid van het personeel. Daarnaast kocht ik er ook mijn vlees en klabasco, Specano's (worstjes aan een lange pen op het kampvuur) Ik weet hoe je karper, leversoep (jatra polevcä), bramboraky e.d. moet maken maar ik zoek nu het recept van (DRESCOV:A POLEVCÁ (soep van pens) Kan iemand mij aan dit recept helpen? Bij voorbaat hartelijk dank, André Buijs

Beatrix Soesbergen-Macek
Door

Beatrix Soesbergen-Macek

op 03 Sep 2015

Beste André Buijs, Ik heb een grote verzameling Tsjechische recepten, ook deze. Deze soep, Dršťková polévka, behoort niet tot mijn favorieten. Al scheelt het als je niet weet wat je eet .Leuk om dit recept te delen en dan met een heel klein verhaaltje erbij. Soep van pens (Dršťková polévka) ; niet meteen het gerecht waarvan het water je in de mond loopt. Ik had in ieder geval geen honger meer toen ik het hoofdingrediënt zag van dit gerecht: verse pens die nog helemaal schoongemaakt moest worden. Maar bij ons in Brabant wordt zult gegeten, een product dat van de kop, staart en de oren van een varken gemaakt wordt. En dat is net als soep van pens al een heel oud gerecht. Maar omdat je dat al vanaf je jeugd eet, vind je het nog lekker ook. Afin, weer even terug naar Tsjechie. Toen mijn Tsjechische broer de soep maakte, deed hij dat van schoongemaakte en voorgekookte pens die hij bij de slager gekocht had. En dat zag er direct een stuk smakelijker uit. Het recept is op zich niet moeilijk maar om precies de juiste hoeveelheden ingrediënten te geven, heb ik even het kookboek De Boheemse Keuken (1983) erop nageslagen. Wat heb je nodig: ½ kg voorgekookte pens 1 liter water 1 ui 2 eetlepels reuzel (ik gebruik ganzenreuzel, die wordt verkocht bij de poelier) 5 volle eetlepels bloem 1 bouillonblokje rundvlees 1 volle eetlepels zoet paprikapoeder 2 eetlepels gedroogde marjolein ( je kunt hier ook oregano voor gebruiken, die is net wat scherper) knoflook/zout/peper naar smaak Snij de pens in reepjes. Zet het op met koud water zodanig dat het vlees onderstaat en breng het water aan de kook. Doe dit twee keer. Maar pak de tweede keer wel nieuw water. Giet ook dit water weer af en zet het vlees nu (voor de derde keer) op met een liter water en het bouillonblokje en de ui. Breng het aan de kook en laat even heel zachtjes doorkoken. Smelt in een andere pan de reuzel, voeg de bloem toe en roer goed, zodat deze goed kookt/bakt zonder aan te branden. Als de roux (want dat wordt het) een mooi kleurtje krijgt, zet het vuur dan even uit en roer het paprikapoeder erdoor. Voeg hier langzaam de bouillon aan toe onder voortdurend roeren. Als je dat rustig doet, zal de soep langzaam dikker worden. Blijf wel goed roeren om aanbranden te voorkomen. Tot slot de marjolein erbij en naar smaak knoflook (vers of poeder), zout en of peper erbij. Serveer de soep warm. Wij aten de soep met rohliky erbij! Succes en eet smakelijk.

Jellie van der Veen
Door

Jellie van der Veen

op 16 Sep 2015

Nog twee leuke recepten ontvangen van dhr. Buijs, waarvoor onze hartelijke dank: Nu mijn eerste 2 recepten, geleerd van een oudere Tsjechische vrouw, oma voor ons (78 jaar en een geboren Tsjechische met moestuin en een kelder vol met weckflessen), het zijn echte streekgerechten uit de omgeving van Pardevicé. JATRÁ POLÊVKÁ (Leversoep) Ingrediënten: 250 gr. Rundvlees 300 gr. Runder, varken of kalfslever 1 klein mergpijpje 40 cc olijfolie of andere olie 5 tenen knoflook, geschild en zeer fijngesneden Halve theelepel zwarte peper 1 theelepel zout Paneermeel (aangepast aan de gemalen lever, niet te veel) 2 eieren met dooier Klein zakje soep groente ( of zelf soep groente samenstellen) Stokbrood (vers afgebakken of Tsjechische noedels, soepstengels kan ook, Beter is geroosterde dobbelsteentjes wit brood) Trek van het rundvlees en het mergpijpje een bouillon, haal het vlees en het mergpijpje ui de bouillon. Snij de lever in kleine blokjes en maal het in een molen tot puree. Meng door de leverpuree 2 eieren, zout, zwarte peper en de olie. Pers de knoflook uit boven de leverpasta. Meng alles goed door elkaar, daarna mengen met het paneermeel. 1 uur in de koelkast laten opstijven. Intussen de (weinig) soepgroente koken in de bouillon met het rundvlees. Als de soepgroente gaar is, laat de bouillon hart koken (bulderen) en schep met een theelepeltje balletjes leverpuree in de kokende bouillon. Wacht even met eten want de soep is zeer heet. Dien het op in grote kommen of diepe borden met warm stokbrood, of noedels (C.Z.) EET SMAKELIJK (dit is een streek gerecht) Smeer het stokbrood even in met een teen knoflook en druppel er olijfolie op. RECEPT 2----------------------------------------------------------------------------------------- KNOFLOOK SOEP (ook een streekgerecht van oma)) CESNAKOVÁ POLÉVKA (knoflooksoep C.Z.) 2 uien (middel) 8 tenen, grote knoflook tenen 50 gr. Magere spekblokjes of kleine dobbelsteentjes ham 3 of 4 aardappels (naar smaak) 1,5 ltr. Bouillon (liefst groente bouillon) Verse peterselie naar smaak, 1 dessertlepel is genoeg Eventueel (naar smaak 1 stengel lavas (maggie plant, alleen de blaadjes) Zout en peper naar smaak. Eventueel 1 theelepel Podrav’ka of bouillon poeder toevoegen (naar smaak) Uien raspen en met de knoflook en blokjes spek of ham glazig bakken. (niet bruin!!) Bouillon erbij en zachtjes koken. ( 15 minuten dan is de ham of spek ook gaar) Aardappels raspen en met de peterselie, zout en peper meekoken tot een gebonden soep ontstaat. Opdienen in diepe kommen met een licht geroosterde witte boterham (zonder korst) er bovenop. Het geroosterd brood insmeren met een flinke teen knoflook. EET SMAKELIJK. André Buijs

Andre Buijs
Door

Andre Buijs

op 15 Oct 2015

Geen gebakken, gegrilde of geroosterde forel maar: GEFRITUURDE FOREL. 1 grote (of 3) forel, beek of regenboogforel. Meestal een regenboogforel. Deze is meest schoongemaakt. Gaan we: Forel in de buik insmeren met (olijf) olie, majoraan, oregano en fijngehakte rozemarijn. Binnenkant van de forel vullen met beetje ui en schijfjes citroen of lemmon ( wat je lekkerder vind) De buitenkant insmeren met (olijf) olie Ik de koelkast, min. 12 uur marineren. Folie erover Voor de bewerking in bloem, ei en broodkruim (paneermeel) de ui en citroen uit de forel halen. 3 borden klaarzetten,1 bord met vis of patentbloem, 1 bord met los geklopt (2) eieren, 1 bord met broodkruim. Forel niet afdrogen maar door de bloem wentelen en dan door de los geklopte eieren, binnen en buiten kant. Dan door het broodkruim wentelen, binnen en buiten. 3 of 4 lucifers (kop eraf)zodat in de buik van de forel zodat de buik open blijft staan. Olie 165/170 gr Celsius Forel met lucifers in de olie frituren tot broodkruim lekker bruin is. Op een groot bord (ovaal) opdienen. Lekker met patat (gebakken in ossewit) en Tsjechische aardappel salade en een ½ ltr tsjechichë bier erbij, vis moet zwemmen, Proost en Eet smakelijk, Andre Buijs p.s. Volgende keer Tsjechische broodjes (zelf maken) van oma uit Tsjechië

Reactie plaatsen